ΕΝΑ ΜΗΝΥΜΑ ΜΕΓΑΛΗΣ ΔΙΑΧΡΟΝΙΚΗΣ ΣΠΟΥΔΑΙΟΤΗΤΑΣ

Δημοσιεύτηκε αρχικά ως παράρτημα στη «Διακήρυξη» της «Χριστιανικής Ενώσεως Επιστημόνων», αλλά και στο περιοδικό «Ακτίνες» τα Χριστούγεννα του 1946. Τώρα δε παρουσιάζεται στην απλή δημοτική γλώσσα.


Δ Η Λ Ω Σ Η

Εμείς οι εργάτες της επιστήμης και των γραμμάτων στην Ελλάδα που υπογράφομε τη Δήλωση αυτή, θεωρούμε υποχρέωσή μας να διακηρύξωμε και δημόσια την πεποίθησή μας για την κατεύθυνση που πρέπει να ακολουθήσει ο ελληνικός λαός πάνω στα μεγάλα βασικά προβλήματα της ζωής και να υπερνικήσει τις δυσκολίες των καιρών για να επιτύχει την πνευματική αλλά και την υλική αναδημιουργία του Έθνους.


Από την αντικειμενική και αμερόληπτη έρευνα της επιστήμης στη καλλιέργεια της οποίας καθένας μας έχει αφιερώσει τις δυνάμεις του, από τη ζωή των γραμμάτων, της τέχνης, του πολιτισμού γενικά, από την παρακολούθηση της πανανθρώπινης πείρας και μάλιστα των τελευταίων χρόνων καταλήξαμε στο συμπέρασμα ότι:


1. Το μέλλον της ανθρωπότητας αλλά και της χώρας μας ειδικώτερα εξαρτάται πρώτα από την ορθή και ακλόνητη πνευματική θεμελίωση της ζωής του σύγχρονου ανθρώπου με την οποία και μόνο είναι δυνατό να υπάρξει αληθινός πολιτισμός.


2. Μια τέτοια θεμελίωση δεν είναι δυνατή, αν ο σημερινός άνθρωπος δεν χρησιμοποιήσει τον θησαυρό των αξιών, που του προσφέρει ο Χριστιανισμός, η χριστιανική Πίστη, η χριστιανική ηθική. Η απομάκρυνση από τις αξίες αυτές είναι απομάκρυνση από κάθε βάσιμη ελπίδα, ότι η ανθρωπότητα θα οικοδομήσει ένα καλύτερο μέλλον από το σημερινό.


3. Επί πλέον, η απομάκρυνση αυτή αντιτίθεται προς τα συμπεράσματα της πραγματικά απροκατάληπτης κριτικής έρευνας πάνω στα μεγάλα βασικά για τον άνθρωπο προβλήματα, και ειδικότερα προς τα συμπεράσματα, στα οποία καταλήγει η σύγχρονη επιστημονική έρευνα, η οποία γίνεται μέσα στο επιστημονικό επίπεδο, με αυστηρή επιστημονική μέθοδο και με πνεύμα γνήσια επιστημονικό. Τόσο στις θετικές, φυσικές και βιολογικές, όσο και στις υπόλοιπες επιστήμες, η πρόοδος της σύγχρονης έρευνας έδειξε, ότι η προσπάθεια να φανεί ότι η επιστήμη διαψεύδει τη χριστιανική Πίστη, δεν έχει κανένα επιστημονικό στήριγμα. Κανένας δεν έχει το δικαίωμα να αναμιγνύει την επιστήμη στο επίπεδο που βρίσκονται τα μεγάλα μεταφυσικά ζητήματα και να χρησιμοποιεί το όνομα και το κύρος της επιστήμης για να στηρίξει πολεμική ενάντια στη χριστιανική Πίστη. Εξάλλου η δήθεν στο όνομα της Τέχνης, της καλλιτεχνικής γενικά δημιουργίας, απομάκρυνση από τον χριστιανικό υπογραμμό, όχι μόνο δεν βεβαιώνεται από οποιαδήποτε ανάγκη ή σκοπιμότητα γνήσιας καλλιτεχνικής δημιουργίας, αλλά, αντίθετα, αποτελεί πλήγμα βαρύ για τη Τέχνη και την εκτοπίζει από την ηγετική θέση που της αρμόζει μέσα σε ένα γνήσιο πολιτισμό.


4. Η σειρά αποτυχιών και απογοητεύσεων που χαρακτηρίζει τους νεώτερους χρόνους έκανε φανερό, ότι η εκπλήρωση του αιτήματος που προβάλει με δύναμη ανασυγκρότησης, κοινωνικής και οικονομικής, για την επικράτηση του δικαίου, της ηθικής, των αρχών της κοινωνικής δικαιοσύνης, τότε μόνο είναι δυνατή, όταν η ζωή των ατόμων και η ζωή της κοινωνίας διαποτισθεί από την Πίστη πάνω στην οποία οικοδομείται ο Χριστιανισμός, όταν η ηθική επιταγή, στηριζόμενη στη Πίστη αυτή, πάρει μέσα στη ψυχή του σύγχρονου ανθρώπου τη δύναμη που πρέπει, τη δύναμη που του αρμόζει. Χωρίς τη δύναμη αυτή και οι ευγενέστεροι πόθοι και τα σωστότερα θεωρητικά σχήματα καταντούν χίμαιρες και οδηγούν σε σκληρές απογοητεύσεις.


5. Τέλος, η αγωγή του ατόμου, ιδίως δε η ανατροφή και μόρφωση της νεολαίας, εφ΄όσον δεν στηρίζεται στον πλήρη σεβασμό των χριστιανικών αξιών, οδηγεί αναγκαστικά σε αποτυχία, σε πνευματικό υποσιτισμό της νέας γενιάς και σε ηθική αναπηρία. Αντίθετα, το χριστιανικό μορφωτικό ιδεώδες θα δώσει βάση και ελπίδα σε κάθε αληθινή προσπάθεια, για να βρεί επιτυχημένη λύση το πρόβλημα της αγωγής του σύγχρονου ανθρώπου.


Τα συμπεράσματά μας αυτά συμπίπτουν με τη στροφή, που παρατηρείται στη νεότερη επιστήμη και σε όλη τη διανόηση και συνεχώς εκδηλώνεται με τον πανηγυρικότερο τρόπο, με το στόμα κορυφαίων σύγχρονων επιστημόνων και πνευματικών γενικά εργατών όλου του κόσμου. Ανεξάρτητα προς το τι γινόταν άλλοτε, σήμερα η επιστήμη αλλά και η ζωντανή νεώτερη Τέχνη, γνωρίζει να σέβεται τη χριστιανική Πίστη και την ανυπέρβλητη δημιουργική αξία της. Ο ελληνικός λαός πρέπει να έχει υπ΄όψη του αυτή την εξέλιξη, να μη βαδίζει πλέον σε απαρχαιωμένες αντιλήψεις για τις σχέσεις της επιστήμης με την χριστιανική Πίστη και την χριστιανική ηθική, και να ξέρει ότι η επιστροφή προς την χριστιανική Πίστη, με την οποία έχει συνδεθεί η ύπαρξη του Έθνους μας και είκοσι αιώνων ιστορία, όχι μόνον εναρμονίζεται πλήρως προς τα συμπεράσματα της προόδου της νεότερης επιστήμης, αλλά και αποτελεί τη μοναδική εγγύηση για την επίλυση των τεράστιων προβλημάτων που βάζουν μπροστά μας οι σημερινοί καιροί, την επιτακτικώτερη προσταγή για τη ζωή μας και για το μέλλον μας.


• Γ. ΑΘΑΝΑΣΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

• Β. ΑΙΓΙΝΗΤΗΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Κ. ΑΛΙΒΙΖΑΤΟΣ Επ. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Γ. ΑΜΠΑΤΗΣ Γεν. Γραμματεύς Συνδέσμου Λογοτεχνών.

• Γ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Ε.Μ. Πολυτεχνείου.

• Π.Θ. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΠΟΥΛΟΣ Πρύτανις Ανωτάτης Γεωπονικής Σχολής Αθηνών.

• Ι. ΑΝΑΓΝΩΣΤΟΥ Επ. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Γ. ΑΝΑΣΤΑΣΟΠΟΥΛΟΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Δ. ΑΝΤΩΝΟΠΟΥΛΟΣ Επίκουρος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Γ. ΑΠΟΣΤΟΛΑΚΗΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Ο. ΑΡΓΥΡΟΣ Καθηγητής Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών.

• Θ. ΒΑΒΑΓΙΑΝΝΗΣ Καθηγητής Ωδείου Αθηνών, Διευθυντής κρατικής συμφωνικής ορχήστρας Αθηνών.

• Ι. ΒΑΛΤΗΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Γ. ΒΑΡΒΟΓΛΗΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• Θ. ΒΑΡΟΥΝΗΣ Πρύτανις Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου.

• Χ. ΒΑΣΙΛΕΙΑΔΗΣ Υφηγητής Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου

• Φ. ΒΕΓΛΕΡΗΣ Υφηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Κ. ΒΕΗΣ Καθηγητής Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου, Ακαδημαϊκός.

• ΣΠ. ΒΙΚΑΤΟΣ Καθηγητής Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών.

• Ν. ΒΛΑΧΟΣ Καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Ζ. ΒΛΥΣΙΔΗΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΚΛ. ΒΟΥΔΟΥΡΗΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΑΛ. ΒΟΥΡΝΑΖΟΣ Καθηγητής Ε.Μ. Πολυτεχνείου τ. Πρόεδρος της Ακαδημίας

• Μ. ΓΑΪΤΑΝΑΚΗΣ Νευρολόγος Ψυχίατρος, Διευθυντής ιατρός «Ερυθρού Σταυρού».

• ΑΓΓ. ΓΑΛΑΝΟΠΟΥΛΟΣ Υφηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημ. Αθηνών.

• ΗΛ. ΓΑΡΔΙΚΑΣ Εκτ. Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης

• ΜΑΡ. ΓΕΡΟΥΛΑΝΟΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ακαδημαϊκός.

• Γ. ΓΕΩΡΓΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Διευθυντής Ιατρός Σανατορίου «Σωτηρία».

• ΜΕΛ. ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Ν. ΓΕΩΡΓΟΠΟΥΛΟΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΑΛ. ΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ Λογοτέχνης.

• ΙΣ. ΓΟΥΝΑΡΗΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΑΡΚ. ΓΟΥΤΑΣ Επικ. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Π. ΓΡΗΓΟΡΑΤΟΣ Ιατρός, Πρόεδρος Ακτινολογικής Εταιρείας Αθηνών.

• ΙΟΥΛ. ΔΑΛΙΕΤΟΣ Καθηγητής Ανωτάτης Σχολής Οικονομικών και Εμπορικών Επιστημών.

• Γ. ΔΕΛΗΓΙΑΝΝΗΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστ. Θεσσαλονίκης.

• Ι. ΔΗΜΗΤΡΙΑΔΗΣ Καθηγητής Γεωπονικής και Δασολογικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• ΧΑΡ. ΔΙΑΠΟΥΛΗΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Ι. ΔΟΑΝΙΔΗΣ Καθηγητής Ε.Μ. Πολυτεχνείου.

• Θ. ΔΟΞΙΑΔΗΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΕΥΣΤ. ΔΡΑΓΩΝΑΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΕΜΜ. ΕΜΜΑΝΟΥΗΛ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ακαδημαϊκός .

• ΝΙΚ. ΕΜΠΕΙΡΙΚΟΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• Ι. ΖΑΓΙΑΝΙΑΡΗΣ Υφηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Δ. ΖΑΚΥΝΘΗΝΟΣ Καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Π. ΖΑΧΑΡΙΑΣ Καθηγητής Ε.Μ. Πολυτεχνείου.

• Π. ΖΕΡΒΟΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ακαδημαϊκός.

• Α. ΘΡΟΥΒΑΛΑΣ. Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Π. ΙΜΠΡΙΑΛΟΣ Ιατρός τ. Διευθυντής Ζαννείου Νοσοκομείου Πειραιώς.

• Κ. ΙΣΑΑΚΙΔΗΣ Καθηγητής Ανωτάτης Γεωπονικής Σχολής Αθηνών, Πρόεδρος Ακαδημαϊκός.

• Κ. ΚΑΒΒΑΣΙΑΔΗΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• Ζ. ΚΑΪΡΗΣ Επίκουρος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΜΑΡ. ΚΑΛΛΙΓΑΣ Υφηγητής Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• Ι. ΚΑΠΟΔΙΣΤΡΙΑΣ Υφηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Δ. ΚΑΛΙΤΣΟΥΝΑΚΙΣ Καθηγητής Α.Σ.Ο.Ε.Ε. Αθηνών.

• Γ. ΚΑΡΑΓΙΑΝΝΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Λ. ΚΑΡΑΠΙΠΕΡΗΣ Υφηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Γ. ΚΑΡΑΪΤΙΑΝΟΣ Ιατρός τ. Διευθυντής Ζαννείου Νοσοκομείου Πειραιώς.

• Ι. ΚΑΡΡΑΣ Διευθυντής Γενικού Χημείου του Κράτους.

• Δ. ΚΑΤΑΚΟΥΖΗΝΟΣ Διευθυντής Κεντρικού Εδαφολογικού Εργαστηρίου.

• ΓΡ. ΚΑΤΣΑΣ Επίκουρος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Γ. ΚΑΤΣΑΦΑΔΟΣ Ιατρός Διευθυντής Ζαννείου Νοσοκομείου Πειραιώς.

• ΑΣΤ. ΚΟΒΒΑΤΖΗΣ Λογοτέχνης.

• Δ. ΚΟΜΝΗΝΟΣ Επίκουρος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Γ. ΚΟΡΩΝΑΙΟΣ Καθηγητής Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου.

• Γ. ΚΟΣΜΕΤΑΤΟΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Α. ΚΟΤΣΑΥΤΗΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• ΣΩΚΡ. ΚΟΥΓΕΑΣ Καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών. Ακαδημαϊκός

• Θ. ΚΟΥΓΙΟΥΜΤΖΕΛΗΣ Υφηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Φ. ΚΟΥΚΟΥΛΕΣ Καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Δ. ΚΟΥΡΕΤΑΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• Β. ΚΟΥΡΙΑΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Δ. ΚΟΥΡΟΥΚΛΗΣ Διευθυντής Ιατρός Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός» στην Αθήνα

• Α. ΚΟΥΤΣΟΚΩΣΤΑΣ Καθηγητής Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου.

• Ν. ΚΡΗΤΙΚΟΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΕΜΜ. ΚΡΙΕΖΗΣ Καθηγητής Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου.

• Β. ΚΡΙΜΠΑΣ Αντιπρύτανης Ανωτάτης Γεωπονικής Σχολής Πρόεδρος Ακαδημαϊκός.

• Γ. ΚΡΙΜΠΑΣ Εκτ. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Πρόεδρος Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου.

• Π. ΚΡΙΝΑΙΟΣ Λογοτέχνης.

• Κ. ΚΥΔΩΝΙΑΤΗΣ Καθηγητής Ωδείου Αθηνών.

• Ν. ΚΥΠΑΡΙΣΣΟΠΟΥΛΟΣ Υγιεινολόγος, Διευθυντής Υγειονομικού Κέντρου Πειραιώς.

• Λ. ΚΥΡΙΑΚΗΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών

• Κ. ΚΩΝΣΤΑΝΤΙΝΙΔΗΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Δ. ΚΩΤΣΑΚΗΣ Υφηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Μ. ΚΩΤΣΙΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Γεωπονικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• Δ. ΛΑΜΠΑΔΑΡΙΟΣ Καθηγητής Ε.Μ. Πολυτεχνείου, Ακαδημαϊκός.

• Σ. ΛΑΜΠΙΡΗΣ Επ. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Σ. ΛΙΒΙΕΡΑΤΟΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Ν. ΛΟΥΡΟΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΣΤ. ΛΥΚΟΥΔΗΣ Συγγραφεύς Ακαδημαϊκός.

• Π. ΜΑΘΙΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών.

• Μ. ΜΑΚΚΑΣ Διευθυντής Ιατρός Νοσοκομείου «Ερυθρός Σταυρός».

• Κ. ΜΑΛΤΕΖΟΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ακαδημαϊκός.

• Χ. ΜΑΛΤΕΖΟΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Μ. ΜΑΡΑΒΕΛΑΚΗΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσ/νίκης.

• Δ. ΜΑΡΗΣ Καθηγητής Ωδείου Αθηνών.

• Γ. ΜΑΡΙΔΑΚΗΣ Καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ακαδημαϊκός.

• ΣΠ. ΜΑΡΙΝΑΤΟΣ Καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΗΛ. ΜΑΡΙΟΛΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Ι. ΜΑΡΚΙΑΝΟΣ Επ. Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Γ. ΜΑΡΟΥΔΗΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Κ. ΜΑΡΟΥΛΗΣ Διευθυντής Ιατρός Νοσοκομείου «Ερυθρός Σταυρός»

• Π. ΜΑΤΑΡΑΓΚΑΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΠΑΝ. ΜΗΤΡΟΠΟΥΛΟΣ Παιδίατρος, τ. Διευθυντής Βρεφοκομείου.

• Μ. ΜΗΤΣΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Ν. ΜΙΧΑΗΛΙΔΗΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Α. ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου.

• Φ. ΜΙΧΑΛΟΠΟΥΛΟΣ Λογοτέχνης.

• Κ. ΜΟΥΤΟΥΣΗΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΔΗΜ. ΜΠΑΚΑΛΟΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΣΤ. ΜΠΟΛΕΤΣΗΣ Λογοτέχνης.

• Λ. ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ Καθηγητής Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου.

• ΜΕΛΗΣ ΝΙΚΟΛΑΪΔΗΣ Γενικός Γραμματεύς Εταιρείας Λογοτεχνών.

• Ι. ΝΙΚΟΛΑΚΟΠΟΥΛΟΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Ι. ΞΑΝΘΑΚΗΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• Γ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΣ Καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ακαδημαϊκός.

• Ν. ΟΙΚΟΝΟΜΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΣΠ. ΟΙΚΟΝΟΜΟΥ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Α. ΟΡΛΑΝΔΟΣ Καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ακαδημαϊκός.

• Κ. ΠΑΛΗΟΣ Διευθυντής Ιατρός Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός».

• Γ. ΠΑΜΠΟΥΚΗΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Ε. ΠΑΝΑΓΙΩΤΟΠΟΥΛΟΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Κ. ΠΑΝΤΑΖΗΣ Καθηγητής Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου.

• Γ. ΠΑΠΑΘΑΝΑΣΙΑΔΗΣ Πρόεδρος Ιατρικού Συλλόγου Πειραιώς.

• Κ. ΠΑΠΑΪΩΑΝΝΟΥ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΣΠ. ΠΑΠΑΛΟΥΚΑΣ Ζωγράφος.

• ΣΤ. ΠΑΠΑΝΔΡΕΟΥ Καθηγητής Ανωτάτης Γεωπονικής Σχολής Αθηνών.

• Ι. ΠΑΠΑΣΤΑΥΡΟΥ Καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• Ν. ΠΑΠΑΤΕΣΤΑΣ Ιατρός, Αντιπρόεδρος Πανελληνίου Ιατρικού Συλλόγου.

• Ν. ΠΑΠΑΤΖΩΝΗΣ Λογοτέχνης.

• Σ. ΠΕΖΟΠΟΥΛΟΣ Επίκουρος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Δ. ΠΙΚΙΩΝΗΣ Καθηγητής Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου.

• ΣΤ. ΠΛΑΚΙΔΗΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Ι. ΠΟΛΙΤΗΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ακαδημαϊκός.

• Γ. ΡΑΜΜΟΣ Καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Α. ΡΕΛΙΑΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Κ. ΡΟΚΚΑΣ Υφηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Π. ΡΟΝΤΟΠΟΥΛΟΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Σ. ΣΕΡΕΦΗΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Μ. ΣΙΓΑΛΑΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• Α. ΣΙΝΟΣ Καθηγητής Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου.

• ΣΩΤ. ΣΚΙΠΗΣ Λογοτέχνης, Ακαδημαϊκός.

• Α. ΣΙΜΩΝΕΤΟΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Γ. ΣΙΜΩΝΕΤΟΣ Υφηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• ΗΒΗ ΣΚΑΝΔΑΛΑΚΗ (Μελισσάνθη) Λογοτέχνης

• Γ. ΣΚΛΑΒΟΣ Καθηγητής Ωδείου Αθηνών.

• Α. ΣΚΟΚΟΣ Καθηγητής Ωδείου Αθηνών.

• Κ. ΣΟΥΡΛΑΣ τ. Καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• ΣΤ. ΣΠΕΡΑΝΤΖΑΣ Καθηγητής Οδοντιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Θ. ΣΤΑΘΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου.

• Ι. ΣΤΑΜΑΤΑΚΟΣ Καθηγητής Φιλοσοφικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• Γ. ΣΤΑΜΠΟΛΗΣ Πρόεδρος Συνδέσμου Λογοτεχνών.

• Δ. ΣΦΑΛΑΓΚΑΚΟΣ Διευθυντής Ιατρός Ζαννείου Νοσοκομείου Πειραιώς.

• Α. ΣΩΧΟΣ Καθηγητής Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου.

• ΑΘ. ΤΑΡΣΟΥΛΗ Λογοτέχνης.

• ΑΓΓ. ΤΕΡΖΑΚΗΣ Λογοτέχνης.

• ΦΩΤ. ΤΖΩΡΤΖΑΚΗ Παιδαγωγός, Λογοτέχνης.

• Α. ΤΖΩΡΤΖΗΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Χ. ΤΟΥΛ Επίκουρος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Κ. ΤΡΙΑΝΤΑΦΥΛΛΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών, Ακαδημαϊκός.

• Ι. ΤΡΙΚΚΑΛΗΝΟΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Α. ΤΣΑΚΑΛΩΤΟΣ Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Π. ΤΣΕΛΙΟΣ Επίκουρος Καθηγητής Φυσικομαθηματικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Π. ΤΣΕΛΙΟΣ Επίκουρος Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Δ. ΤΣΙΠΟΥΡΑΣ Καθηγητής Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών.

• ΑΛ. ΤΣΙΡΙΝΤΑΝΗΣ Καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Γ. ΤΣΟΥΤΣΟΥΛΟΠΟΥΛΟΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• Ν. ΤΣΟΥΧΛΟΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Α. ΦΛΩΡΟΣ Διευθυντής Ιατρός Νοσοκομείου «Ευαγγελισμός»

• Π. ΦΛΩΡΟΣ Λογοτέχνης.

• Χ. ΦΡΑΓΚΙΣΤΑΣ Καθηγητής Νομικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• ΖΩΗ ΦΡΑΓΚΟΥ Παιδαγωγός, Λογοτέχνης.

• Π. ΧΑΡΗΣ Λογοτέχνης, Διευθυντής Περιοδικού «Νέα Εστία».

• Δ. ΧΑΡΟΚΟΠΟΣ τ. Διευθυντής ιατρός Σανατορίου «Σωτηρία».

• ΓΡ. ΧΑΤΖΗΒΑΣΙΛΕΙΟΥ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Θεσσαλονίκης.

• Σ. ΧΟΡΣ Καθηγητής Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου.

• Π. ΧΟΡΤΗΣ Υφηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.

• Π. ΧΡΙΣΤΟΠΟΥΛΟΣ Υφηγητής Εθνικού Μετσοβείου Πολυτεχνείου.

• Κ. ΧΩΡΕΜΗΣ Καθηγητής Ιατρικής Σχολής Πανεπιστημίου Αθηνών.


Η ΔΗΛΩΣΗ ΑΥΤΗ,


ΜΕΤΑΦΡΑΣΘΗΚΕ ΣΕ ΞΕΝΕΣ ΓΛΩΣΣΕΣ ΚΑΙ ΣΤΑΛΘΗΚΕ ΣΕ ΚΟΡΥΦΑΙΕΣ ΠΡΟΣΩΠΙΚΟΤΗΤΕΣ ΤΗΣ ΕΠΙΣΤΗΜΗΣ ΚΑΙ ΤΩΝ ΓΡΑΜΜΑΤΩΝ ΤΟΥ ΕΞΩΤΕΡΙΚΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΠΑΓΚΟΣΜΙΑΣ ΔΙΑΝΟΗΣΗΣ. ΚΑΙ ΣΤΗ ΣΥΝΕΧΕΙΑ ΟΙ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΗ ΓΛΩΣΣΑ ΤΟΥΣ, ΔΗΜΟΣΙΕΥΤΗΚΑΝ ΣΤΟ ΠΕΡΙΟΔΙΚΟ «ΑΚΤΙΝΕΣ» ΤΟ 1948 ΚΑΙ ΔΙΠΛΑ Σ΄ΑΥΤΕΣ ΟΙ ΜΕΤΑΦΡΑΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΣΤΑ ΕΛΛΗΝΙΚΑ.


ΤΩΡΑ


ΠΑΡΑΘΕΤΟΥΜΕ ΤΙΣ ΑΠΑΝΤΗΣΕΙΣ ΤΟΥΣ ΑΥΤΕΣ ΜΕΤΑΓΛΩΤΤΙΣΜΕΝΕΣ ΣΤΗΝ ΑΠΛΗ ΔΗΜΟΤΙΚΗ ΓΛΩΣΣΑ.


L E S L I E  A I T C H I S O N

Καθηγητής της Βιομηχανικής Μεταλλουργίας στο Πανεπιστήμιο του Birmingham.
Μέλος του Βασιλικού Ινστιτούτου της Χημείας και της Βασιλικής Αεροναυτικής Εταιρείας.


Πιστεύω ότι η Δήλωση προς τον ελληνικό λαό είναι πολύ επίκαιρη και τέτοια ώστε να μπορώ να την υποστηρίξω απόλυτα. Όσες πρόοδοι και αν γίνονται στα υλικά και επιστημονικά πεδία, οι λαοί της υφηλίου σήμερα χρειάζονται πάνω απ΄οτιδήποτε άλλο να αναπτύξουν τις αρετές της δικαιοσύνης, της εντιμότητας και της αγάπης. Εάν όλοι οι άνθρωποι αγαπήσουν και υπηρετήσουν τον Θεό και αγαπήσουν τον συνάνθρωπό τους όπως τον εαυτό τους, οι δυσκολίες των καιρών μας θα εξαφανισθούν και η γνώση του υλικού κόσμου θα τοποθετηθεί στην ορθή της θέση.


R O B E R T  A I T K E N

Καθηγητής της Αστρονομίας (Καλιφόρνια)
Επίτιμος Διευθυντής του Πανεπιστημιακού Αστεροσκοπείου του Lick εις το όρος Hamilton και επίτιμος Πρύτανης του ιδίου Πανεπιστημίου. Ανακάλυψε πλέον των 3.000 διπλών αστέρων, είναι επίτιμος Διδάκτωρ τριών αμερικανικών Πανεπιστημίων και μέλος πλείστων επιστημονικών εταιρειών


Διάβασα πολλές φορές την Δήλωση με προσοχή και είμαι ευτυχισμένος που μπορώ να πω ότι βρίσκομαι σε πλήρη συμφωνία με τα συμπεράσματα που εκτίθενται. Οι εργάτες της επιστήμης, μαζί με όλους τους πνευματικούς ανθρώπους, γίνονται, πιστεύω, ολοένα και περισσότερο θρησκευτικοί, με την ευρύτερη σημασία του όρου τούτου. Και οι ηγέτες στην επιστημονική εργασία και σκέψη είναι πεπεισμένοι ότι η αληθινή επιστήμη πρέπει να βασισθεί πάνω σε πνευματικά θεμέλια. Με άλλο τρόπο δεν μπορούμε να προσανατολισθούμε προς το σύμπαν.


A U G U S T I N  B O U T A R I C

Καθηγητής της Φυσικής στο Πανεπιστήμιο της Dijon. Μέλος της Γεωλογικής Ακαδημίας της Γαλλίας, της Διεθνούς Μετεωρολογικής Επιτροπής, του Ινστιτούτου της Coimbra και της Επιστημονικής Εταιρείας των Βρυξελλών.


Με μεγάλο ενδιαφέρον έλαβα γνώση της Δήλωσης που απηύθυνε η Χριστιανική Ένωση Επιστημόνων προς τον ελληνικό λαό με την ευκαιρία των Χριστουγέννων του 1946, και είμαι απόλυτα σύμφωνος με τις ιδέες που η Δήλωση αυτή αναπτύσσει.

Δεν πιστεύω ότι χωράει αμφιβολία ότι η βαθειά ανισορροπία από την οποία υποφέρει ο σύγχρονος κόσμος οφείλεται κυρίως στο ότι η πρόοδος των επιστημών αύξησε πάρα πολύ την υλική δύναμη του ανθρώπου, χωρίς να δώσει στην πνευματική του ανάπτυξη μια παράλληλη εξέλιξη. Σ΄αυτό το υπέρμετρα μεγαλωμένο σώμα, έγραφε ο φιλόσοφος Μπέρξον, η ψυχή μένει όπως ήταν: πάρα πολύ μικρή τώρα για να το γεμίσει, πάρα πολύ αδύνατη για να το διευθύνει. Και, πρόσθεσε, το μεγαλωμένο σώμα περιμένει ένα συμπλήρωμα ψυχής.

Αυτό το συμπλήρωμα ψυχής θα το αποκτήσουν εύκολα οι λαοί αν αποφασίσουν να βάλουν σ΄εφαρμογή τη διδασκαλία που περιέχεται στο μήνυμα ειρήνης που ήλθε στους ανθρώπους πριν 2000 χρόνια και που μέχρι σήμερα δεν ακούστηκε όπως έπρεπε.

Τίποτα από όσα περιέχονται σ΄αυτό το Μήνυμα δεν αντίκειται στα δεδομένα της πιο εξελιγμένης επιστήμης. Δεν χρειάζεται να αρνηθεί κανείς τα δικαιώματα της επιστήμης, ούτε να αποθαρρύνει την έρευνα, για να μπορέσει να ξαναβρεί ο κόσμος περίοδο γαλήνης και ευδαιμονίας. Θα αρκούσε οι πνευματικές και ηθικές αξίες να πάρουν πάλι την πρώτη θέση που ο υπερβάλλων υλιστικός πολιτισμός τείνει να τους αφαιρέσει. Προς το ιδεώδες αυτό πρέπει να προσανατολίσει τον ελληνικό λαό η Δήλωση, της οποίας το κείμενο είχατε την καλοσύνη να μου ανακοινώσετε, και δεν μπορώ παρά να εκφράσω την ζωηρή ελπίδα ότι θα πραγματοποιηθεί ο ευγενής αυτός σκοπός.



T H É O  B O V E T

Διεθνώς γνωστός Ψυχίατρος στη Ζυρίχη της Ελβετίας.Έχει μελετήσει προβλήματα της ψυχοπαθολογίας της γυναίκας. Τα συγγράμματά του είναι ευρέως διαδεδομένα σ΄όλο τον κόσμο. (Βλ. και «Ακτίνες» 1947, σ. 533).


Σας ευχαριστώ πολύ για την αποστολή της Δήλωσής σας που δημοσιεύθηκε στις «Ακτίνες». Την βρίσκω τέλεια, όπως είναι, και αναμφίβολα χρησιμότατη στους σημερινούς καιρούς.

Εκτιμώ το αυστηρά επιστημονικό μέτρο και συγχρόνως την σαφήνεια της «θέσεώς» της.

Νομίζω ότι θα ήταν επίσης χρήσιμη και για την χώρα μας, και θα προσπαθήσω να την καταστήσω γνωστή.



L O U I S  B R O M F I E L D

Αμερικανός Λογοτέχνης.
Παγκοσμίως γνωστός. Έργα του έχουν μεταφρασθεί σε ξένες γλώσσες και στην ελληνική. Τα κυριώτερα από τα έργα του είναι: “The Green Bay Tree” (1924), “Possession” (1925), “Early Autumn” (1927), “A Good Woman” (1929), “The House of Woman” (θεατρικό έργο) και “Night in Bombay” (1940), “Mrs.Parkington” (1943), “What Became of Anna Bolton” (1944) κλπ.

Οι αρχές πάνω στις οποίες στηρίζονται ο Χριστιανισμός και ο χριστιανικός πολιτισμός είναι ουσιώδεις για το ήθος και την πρόοδο της ανθρωπότητας. Με αυτές προάγεται ο πολιτισμός και η ευδαιμονία της. Οι δυνάμεις και οι αντιλήψεις που αγνοούν ή χλευάζουν τέτοιες αρχές είναι οι χειρότεροι εχθροί αυτής της ίδιας της ανθρωπότητας και είναι προορισμένες, όπως ήταν πάντοτε και στο παρελθόν, να οδηγήσουν στην καταστροφή και σε ερείπια. Είναι οι δυνάμεις που και τώρα και κατά τον τελευταίο πόλεμο έγιναν η αιτία της αθλιότητας του σημερινού κόσμου.



F E R N A R D  C A R D I S

Διευθυντής του Σανατορίου Belvédère (Ελβετία), του Σανατορίου του διεθνούς Πανεπιστημιακού κέντρου και πρόεδρος της Ιατρικής Εταιρείας του Vaud.


Έλαβα την επιστολή σας, καθώς και την περιεχόμενη στο περιοδικό σας «Ακτίνες» Δήλωση. Δεν μπορώ παρά να συνυπογράψω θερμότατα. Εύχομαι ολόψυχα να προαχθεί μία κίνηση, όπως η δική σας, που είναι τόσο απαραίτητη όχι μόνον, άλλωστε, για την δική σας χώρα αλλά και για ολόκληρο τον κόσμο.

Μολονότι ο προορισμός του Χριστιανισμού δεν είναι να δημιουργεί έναν παραδοσιακό χριστιανικό πολιτισμό, αλλά να διαδίδει το Μήνυμα της σωτηρίας δια του Ιησού Χριστού και συνεπώς και την ελπίδα της Εκκλησίας για την επιστροφή του, δεν πιστεύω όμως λιγώτερο στην τεράστια αποτελεσματικότητα που συνεπάγεται απαραίτητα για την ατομική και κοινωνική ζωή η πίστη σε ένα τέτοιο Μήνυμα.



P A U L  C L A U D E L

Μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας.
Λογοτέχνης παγκοσμίου φήμης. Έργα του μεταφράσθησαν σε πολλές γλώσσες και στην Ελληνική. Από τα ποιητικά του έργα αναφέρομε τα «Vers d’exil»,«Cinq grandes Odes», «Le chemin de la Croix», «Trois poèmes de guerre», «Et toi, qui es-tu?» κ.ά. Από την θεατρική του παραγωγή τα «Tête d’or», «L’Echange», «L’Otage», «Protée», «Le pain dur»,«Le père humilié» «Le livre de Christoph Colomb», «Jeanne d’ Arc au bûcher», «Tobie», κ.ά. Οι «Ακτίνες» έχουν αφιερώσει ειδικά άρθρα δια τον διακεκριμένον Γάλλο συγγραφέα και το έργο του (1939 σ. 278, 280, 1941, σ. 169-173, 1943, σ. 15-17).


Απαντώ στην από 10 τρεχ. μηνός επιστολή σας. Εκφράζω την πλήρη επιδοκιμασία μου στη Δήλωση που την συνώδευε.



R Ε Μ Υ  C Ο L L Ι Ν

Καθηγητής της Ιατρικής του Πανεπιστημίου του Nancy και αντεπιστέλλον μέλος της Ιατρικής Ακαδημίας. Ειδικεύθηκε στις μελέτες για το νευρικό σύστημα και την Ενδοκρινολογία και κατέχει την έδρα της Ιστολογίας. Είναι μόνιμος γραμματέας της Ένωσης των Ανατόμων και συγγραφέας πάρα πολλών γενικών έργων όπως π.χ.«Message social du savant» (1941),  «Panorama de la Biologie» (1946), «Les Deux Savoir»(1946) κλπ.


Ένας μεγάλος Έλληνας ο Αριστοτέλης, δίδαξε τον κόσμο να μη βάζει το άροτρο πριν από τα βόδια αλλά να στηρίζει στη φυσική τη μεταφυσική, δηλαδή να την βάζει ως επιστέγασμα των γνώσεών μας για τον αισθητό κόσμο.

Επειδή ο δυτικός πολιτισμός, που στο διανοητικό πεδίο μπορεί να χαρακτηρισθεί σαν ελληνο-χριστιανικός, παραβίασε αυτή την αλήθεια, κινδυνεύει να πεθάνει. Κατά τον ΙΘ΄ αιώνα οι επιστήμονες όλων των χωρών διακήρυξαν «τον θάνατο του Θεού» και μεταβίβασαν στον άνθρωπο ή την ανθρωπότητα, θεωρούμενη στο σύνολό της, τις ιδιότητες του Θείου. Αν και ο εικοστός αιώνας αντιτάχθηκε εν μέρει σ΄αυτή την τάση, βλέπει παρ΄όλα αυτά να ωριμάζουν οι πικροί καρποί της. Ο πόλεμος και η δυστυχία προξενούν την καταστροφή των ανθρώπινων κοινωνιών επειδή, όταν δεν ρυθμίζονται οι ενέργειες τους πάνω σε μια αρχή υπερβατική, εκπίπτουν πλέον αυτές στη τάξη των αγρίων φυλών, οι οποίες προσπαθούν να επιβάλουν με τη βία τις ορέξεις τους, που έγιναν είδωλα.

Δικαιολογείται από τις προόδους των γνώσεών μας αυτή η ανατροπή των αξιών που προέρχονται από την παράδοση;

Από μια περισσότερο προσεκτική εξέταση της σύστασης της πειραματικής επιστήμης συμπεραίνομε αντίθετα ότι καθ΄εαυτή, δηλαδή με τις μεθόδους της και τα συμπεράσματά της, είναι αδιάφορη προς την ευτυχία ή δυστυχία της ανθρωπότητας εφ΄όσον η προσπάθειά της δεν δέχεται να υποταχθεί σε μια υπερβατική ηθική.

Μπορεί η επιστήμη με τις δικές της αρχές να δικαιολογήσει αυτή την αξίωση; Όχι, γιατί ως αντικείμενο έχει μόνο την υλική αιτιότητα. Αλλά από το σημείο όπου αρχίζουν τα προβλήματα των οποίων η λύση φεύγει από την κυριαρχία της επιστήμης, όπως παραδείγματος χάριν το πρόβλημα της φυσικής σκοπιμότητας, οι επιστήμονες μπορούν να αποκαταστήσουν φιλοσοφικά την ιδέα της Δημιουργίας και να διακηρύξουν επομένως με τον Αναξαγόρα ότι τα πάντα μπήκαν σε τάξη σύμφωνα με το πνεύμα, ή με το Ευαγγέλιο του Ιωάννη, που μιλάει για τον ενσαρκωθέντα Λόγο, ότι τα «πάντα δι΄αυτού εγένετο και χωρίς αυτού εγένετο ουδέ έν, ό γέγονεν».

Τέτοια είναι, παρά τις σημερινές αναταραχές, η ακτίνα του φωτός, οι «Ακτίνες», η οποία προσανατολίζει σήμερα τη σκέψη πολλών ερευνητών του εργαστηρίου, στους οποίους ανήκει η αποστολή να την κάνουν να λάμψει σαν μια ακατανίκητη ελπίδα σε ένα εγκαταλελειμμένο κόσμο.

Πιστή στην ευγενή παράδοσή της η Αθήνα και η Ελλάδα είχε το καθήκον να είναι εστία ανακαίνισης του χριστιανικού ανθρωπισμού, ο οποίος είναι, όπως γράφουν οι πιο διορατικοί διανοούμενοί της, «η φωνή της ζωής και του μέλλοντος».



HENRY  LAMAR  C R O S B Y

Καθηγητής της Αρχαίας Ελληνικής στο Πανεπιστήμιο της Φιλαδέλφειας. Γνωστός  και στην Αθήνα, όπου διετέλεσε κατά το 1938-1939 διευθυντής της Αμερικανικής  Σχολής Κλασσικών Σπουδών.


Έλαβα την επιστολή σας της 6ης Νοεμβρίου με το εσώκλειστο αντίγραφο της Δήλωσης που εκδόθηκε πριν από ένα έτος από την «Χριστιανική Ένωση Επιστημόνων». Μου προξενεί μεγάλη ευχαρίστηση να δώσω διαβεβαίωση για την ικανοποίηση που αισθάνθηκα κατά την ανάγνωση του σχετικού εγγράφου. Επιδοκιμάζω εγκάρδια τα αισθήματα που αυτό εκφράζει και είναι πολύ ευχάριστο το να πληροφορείται κανείς ότι τόσοι ηγέτες της ελληνικής σκέψης είναι βέβαιοι ότι η θρησκεία είναι παράγοντας ζωτικής σπουδαιότητας για την ευημερία του κόσμου σήμερα. Αναμφίβολα πολλά από τα δεινά που ο κόσμος υποφέρει, οφείλονται στο ότι δεν κατανοήθηκε η σπουδαιότητα αυτή. Εδώ στην Αμερική, επίσης, φαίνεται ότι γίνεται ολοένα και περισσότερο αντιληπτό ότι, αν πρόκειται να σωθεί ο κόσμος από την τέλεια καταστροφή, οι άνθρωποι πρέπει να επιστρέψουν στην Εκκλησία και τις αιώνιες αλήθειες της. Παρακαλώ διαβιβάστε στα μέλη της Ένωσής σας τις καλύτερες ευχές μου για την επιτυχία του έργου τους.



D A N I E L  R O P S

Γάλλος λογοτέχνης. Από τους μεγαλύτερους της μετά τον πρώτον παγκόσμιο πόλεμο γενεάς. Εντελώς συγχρονισμένος στην τεχνική είναι απαράμιλλος στην εμφάνιση των αιώνιων αξιών με γεγονότα και πρόσωπα της καθημερινής ζωής. Έχει τιμηθεί με πολλά φιλολογικά βραβεία. Έργα του έχουν μεταφρασθεί σε πολλές γλώσσες. Τα χαρακτηριστικότερα είναι: «Mort, où est la victoire?», «Le monde sans âme», «Péguy» κλπ.


Βαθειά και εντελώς σύμφωνος με το περιεχόμενο του θαυμάσιου Μηνύματός σας, σας παρακαλώ να διαβιβάσετε στην «Χριστιανική Ένωση Επιστημόνων Ελλάδας» τα αδελφικά μου αισθήματα στην αγάπη του μόνου Σωτήρος. Δεν υπάρχει άλλο φάρμακο για τα δεινά από τα οποία υποφέρει ο κόσμος παρά μόνο η επιστροφή στις αλήθειες τις οποίες επεσφράγισε η θυσία του ζώντος Θεού. Και η χριστιανική Ελλάδα, γη του Μ. Βασιλείου, χώρα του Όρους Άθως, γνωρίζει τόσο καλά την έννοια των αληθειών τούτων ώστε η φωνή σας δεν μπορεί να μην ακουστεί. Ένας φίλος της Ελλάδας σας λέει, εδώ, ότι είναι ολόψυχα μαζί σας. Επίσης ο Daniel Rops σε άρθρο του που δημοσιεύθηκε στην France Catholique το 1948 και αναδημοσιεύτηκε ως μετάφραση στο περιοδικό «Ακτίνες»,ο Daniel Rops τονίζει στο τέλος ότι με τη Δήλωση της «Χριστιανικής Ενώσεως Επιστημόνων» η Ελλάδα δίνει ένα μάθημα στον Κόσμο («Une leçon au Monde»).



L L Ο Υ D C   D Ο U G L Α S

Αμερικανός λογοτέχνης.  Από τους μεγαλύτερους σημερινούς λογοτέχνες. Το λογοτεχνικό του έργο άρχισε σε ηλικία 52 ετών, τα εννέα όμως μυθιστορήματά του, που δημοσίευσε κατά τα δεκαοκτώ χρόνια της συγγραφικής του δράσης, του εξασφάλισαν θέση μεταξύ των πλέον διακεκριμένων λογοτεχνών της Αμερικής. Πέντε από τα μυθιστορήματά του είχαν ρεκόρ κυκλοφορίας, τέσσερα δε εγυρίσθηκαν ως κινηματογραφικές ταινίες. Έργα του έχουν μεταφρασθεί σε δέκα επτά γλώσσες. Η εξαιρετική εγκυκλοπαιδική μόρφωσή του είναι φανερή στα έργα του, μαζί δε με την μεγάλη του φήμη του εξασφάλισε τον τίτλο του επίτιμου διδάκτορα σε έξι Πανεπιστήμια και Κολλέγια της Αμερικής. Ένα έργο του, με τον τίτλο «Ο Χιτών» θα κυκλοφορήσει προσεχώς και σε ελληνική μετάφραση στη σειρά των εκδόσεων «η Δαμασκός».


Όταν κατανοηθούν καλά, ο Χριστιανισμός και η επιστήμη δεν είναι, και δεν είναι ανάγκη να είναι, σε διαμάχη. Αλλά στο μυαλό μερικών ανθρώπων ανά τον κόσμο ευρίσκονται σε ανταγωνισμό.

Δεν υπάρχει κάτι το δραματικό ή εντυπωσιακό στην πορεία της δικαιοσύνης, της αγάπης, της υπομονής και της αλήθειας, όπως πιστεύονται και διδάσκονται από τους σε επίγνωση χριστιανούς, αλλά οι καταπληκτικές αποκαλύψεις των εφαρμοσμένων επιστημών (όπως στα πεδία της πυρηνικής φυσικής, των αναπροσαρμογών των ηλιακών και ηλεκτρικών δυνατοτήτων και της επανεκτίμησης των ανθρώπινων μέτρων για τον χρόνο και το χώρο) οδήγησαν σε μια προσωρινή έκλειψη της αναγνώρισης των πνευματικών επιταγών.

Είναι καταφάνερο για τους πνευματικά σκεπτόμενους ανθρώπους όλων των φυλών, εθνικοτήτων και δογμάτων ότι πρέπει να τονισθούν και πάλι με έμφαση οι πνευματικές αλήθειες, αν ο κόσμος πρόκειται να αντέξει και είναι εξ ίσου καταφάνερο ότι η υποχρέωση στο να γίνει απαρχή μιας τέτοιας κίνησης ανήκει κυρίως σ΄αυτούς τους ίδιους τους επιστήμονες. Ο Χριστιανισμός, σαν θεσμός, δεν μπορεί να αναλάβει την καθοδήγηση προς τη φορά αυτή. Η επιστήμη πρόκειται να αμυνθεί σ΄αυτή την περίπτωση και είναι καιρός να μας οδηγήσει αυτή στον δρόμο «τον οποίο οι πατέρες μας εβάδισαν». Η Δήλωση της «Χριστιανικής Ένωσης Επιστημόνων» είναι μία μεγαλειώδης, εμπνευσμένη και θαρραλέα πρόσκληση για την ανάκτηση του εδάφους που χάσαμε στη μελέτη των πνευματικών δυνάμεων.



Sir HECTOR  HETHERINGTON

Πρύτανης του Πανεπιστημίου της Γλασκώβης και καθηγητής της φιλολογίας. Εδίδαξε και στα Πανεπιστήμια του Cardiff, του Exèter, του Liverpool, του Leeds, του Birmingham. Συνδυάζοντας και τη νομική μόρφωση, καθόσον έχει και τον τίτλο του διδάκτορα του Δικαίου, έχει ασχοληθεί ιδίως με κοινωνιολογικά θέματα.


Επιδοκιμάζω ζωηρά τα συμπεράσματα που παρουσιάζονται στο έγγραφο αυτό και επιθυμώ να εκφράσω τις θερμές μου ευχές για την κίνησή σας και για το Ελληνικό Έθνος.



ALBERTO  HURTADOS

Kαθηγητής της Φυσιοπαθολογίας της Ιατρικής Σχολής του Santiago της Χιλής. Εταίρος πολλών Ακαδημιών, και της Rockfeller Foundation, διετέλεσε Διευθυντής του Ινστιτούτου Βιολογικών Ερευνών.


Αφού έλαβα γνώση της Δήλωσης των Χριστουγέννων 1946, σας εκφράζω τη συμμετοχή μου και συμφωνώ πλήρως προς τις διατυπούμενες σ΄αυτήν αρχές.



P. LECOMTE  DU NOÜY 

Επιφανής Γάλλος βιολόγος και χημικός. Διετέλεσε διευθυντής του Εργαστηρίου Φυσικοχημείας του Ινστιτούτου Pasteur των Παρισίων. Τα τελευταία χρόνια ασχολήθηκε με πειραματικές έρευνες στο Ινστιτούτο Rockefeller της Νέας Υόρκης και συνεργάσθηκε με τον Carrel, στα ίχνη του οποίου και βάδισε. Έγινε γνωστότατος από πολλά βιβλία του, όπως π.χ. «L’homme devant la Science», τελευταία δε από το έργο του «Human Destiny», το οποίο πρόσεξε ιδιαίτερα ο επιστημονικός κόσμος ολόκληρου του κόσμου. Πέθανε την 10 Σεπτεμβρίου 1947, αλλά εν τω μεταξύ μας είχε απευθύνει επιστολή που περιείχε τα ακόλουθα:


Θέλω να σας ευχαριστήσω για την επιστολή σας και την εσώκλειστη Δήλωση, που μου προξενεί εντύπωση σαν έγγραφο βασικής σπουδαιότητας. Είναι χαρακτηριστικό γεγονός ότι τέτοιας σημασίας έγγραφο επρόκειτο να έλθει από την Ελλάδα, από την οποία ξεπήδησαν στο παρελθόν ο τεχνικός και πνευματικός πολιτισμός, από την Ελλάδα που και τώρα πάλι εμφανίζεται να καθοδηγεί τον κόσμο στα πνευματικά ζητήματα.



CLIVE  STAPLES  LEWIS

Άγγλος συγγραφέας και κριτικός. Ευρύτατα γνωστός στην Αγγλία για τις αντιχριστιανικές του πεποιθήσεις, προκάλεσε μεγάλη εντύπωση με την επιστροφή του στον Χριστιανισμό. Διδάσκει στο Magdalen College της Οξφόρδης καθώς και στο Trinity Hall του Cambridge. Από τα πιο πρόσφατα έργα του τα σπουδαιότερα είναι:  «Christian Behaviour», «Abolition of Man», «Beyond Personality» κ.ά.


Με βαθειά χαρά έλαβα μια τέτοια επιστολή και μια τέτοια Διακήρυξη από τα χέρια δυο καθηγητών του Πανεπιστημίου εκείνου το οποίο πρέπει να θεωρείται η μητέρα όλων των Πανεπιστημίων. Όλη η συμπάθειά μου σαν επιστήμονας και όλες οι προσευχές μου σαν Χριστιανός είναι μαζί σας.



E R I C  M A R T I N

Καθηγητής της Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Γενεύης. Μέλος της Ελβετικής Ιατρικής Ακαδημίας, Πρόεδρος της Ελβετικής Ιατρικής Εταιρείας και Αντιπρόεδρος της Ιατρικής Εταιρείας της Γενεύης.



Έλαβα την από 9ης Οκτωβρίου επιστολή σας, που συνοδεύει την θαυμάσια Δήλωση που η Ένωση απηύθυνε στον ελληνικό λαό με την ευκαιρία των Χριστουγέννων του 1946, Δήλωση που είχα ήδη την ευκαιρία προηγουμένως να θαυμάσω.

Σας συγχαίρω γιατί κατά την οδυνηρή αυτή περίοδο που σήμερα διέρχεται η Ελλάδα, μαρτυρήσατε για την αξία των χριστιανικών αληθειών και, σαν καθηγητές και επιστήμονες, αναγνωρίσατε τον ρόλο και την σπουδαιότητα των πνευματικών παραγόντων, σε ένα κόσμο που έχει την αιματηρή πείρα ενός υλιστικού παροξυσμού. Κινήσεις όπως η δική σας δημιουργούνται και έχουν συνείδηση του εαυτού τους σε όλες τις χώρες της Ευρώπης, και θα ήταν απαραίτητο να υπήρχαν μεταξύ τους σχέσεις που ενδυναμώνουν την δράση τους και επιτρέπουν σ΄αυτές να παλέψουν εναντίον κάθε τάσης που επιζητεί να ελαττώσει την ελευθερία του ατόμου και τον σεβασμό στην ανθρώπινη προσωπικότητα.

Πιστέψτε, κύριε Πρόεδρε, εσείς και όλα τα μέλη της Ένωσής σας, στον θαυμασμό των Ελβετών συναδέλφων σας και στα γεμάτα στοργικής αλληλεγγύης αισθήματά μας.



ANDRÉ  MAUROIS

Μέλος της Γαλλικής Ακαδημίας.  Παγκόσμια γνωστός Γάλλος λογοτέχνης. Έργα του έχουν μεταφρασθεί σε πολλές γλώσσες και στην ελληνική. Από τα νεώτερα έργα του ιδιαίτερα μνημονεύονται η περίφημη «Histoire d’Angleterre», «Histoire des États Unis», «Chateaubriand». «Terre promise» κ.ά. Κατά το διάστημα του πολέμου, εργαζόμενος στο Bureau d’Informations, πρόσφερε σπουδαίες υπηρεσίες στην συμμαχική υπόθεση.


Είμαι σύμφωνος μαζί σας πάνω στη σκέψη ότι η επιστήμη δεν φέρει και δεν μπορεί να φέρει καμία λύση μεταφυσικής φύσης. Ότι η τέχνη δεν απαιτεί τη θυσία των ηθικών αξιών και, τέλος, ότι ο πολιτισμός μας δεν μπορεί να ζήσει παρά μόνο αν στηριχθεί πάνω στις χριστιανικές αξίες, που τον μεταμόρφωσαν.



KIRTHLEY F.  MATHER

Καθηγητής της Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο του Harvard.  Είναι διευθυντής του τμήματος της Γεωλογίας και Γεωγραφίας του ιδίου Πανεπιστημίου καθώς επίσης και μέλος της Γεωλογικής Υπηρεσίας των Ην. Πολιτειών, έκανε πολλές γεωλογικές και γεωγραφικές έρευνες στη Βολιβία, Ην. Πολιτείες και Αλάσκα και εισήγαγε νέες μεθόδους στη Γεωλογία, την Σεισμολογία και Ορυκτολογία, γι΄αυτό δε έγινε γνωστός μεταξύ των επιστημόνων της Αμερικής και της Ευρώπης.


Με ευχαρίστηση έλαβα την επιστολή σας και την αγγλική μετάφραση της Δήλωσης που απευθύνεται από την Χριστιανική Ένωση Επιστημόνων προς τον ελληνικό λαό.

Η Δήλωση έχει την πιο εγκάρδια επιδοκιμασία εκ μέρους μου. Όσα εκτίθενται εκεί περί της σχέσης επιστήμης και θρησκείας είναι εντελώς ορθά και άξια κάθε επαίνου.

Θα σας αποστείλω έπειτα από λίγες ημέρες αντίγραφο ομιλίας που έδωσα στο Όσλο της Νορβηγίας τον περασμένο Ιούλιο. Στην ομιλία αυτή εκθέτω εκτεταμένα τις απόψεις μου πάνω στο σπουδαίο τούτο ζήτημα. Θα δείτε πόσο πολύ συμφωνούν με τη Δήλωσή σας.



R O B E R T   A.  M I L L I K A N

Βραβείο Nobel (Φυσικής). 
Επίτιμος καθηγητής της Φυσικής του Πανεπιστημίου του Chicago και εν ενεργεία διευθυντής του περίφημου Institute of Technology στην Καλιφόρνια. Ασχολήθηκε ιδιαίτερα με τις κοσμικές ακτίνες, και το 1923 τιμήθηκε με το βραβείο Nobel «για τις εργασίες του πάνω στο στοιχειώδες ηλεκτρικό φορτίο και της φωτοηλεκτρικής ενεργού». Είναι μέλος της Ακαδημίας των Επιστημών της Γαλλίας, του Μονάχου, του Βελγίου, της Ρώμης κλπ. και τιμήθηκε με πολυάριθμα παράσημα και τιμητικούς τίτλους διαφόρων αμερικανικών και ευρωπαϊκών Ακαδημιών, Πανεπιστημίων και Εταιρειών.


Πράγματι χάρηκα με την ανάγνωση της Δήλωσής σας και με χαρά σας πληροφορώ ότι επιδοκιμάζω πλήρως το περιεχόμενό της και μπορεί αυτό να δημοσιευθεί. Κατά την κρίση μου, εκείνα που κοινώς ονομάζονται πνευματικές αξίες είναι σπουδαιότερα οποιωνδήποτε υλικών πραγμάτων.

Με την ελπίδα ότι η Δήλωσή σας θα έχει ευρεία κυκλοφορία και μεγάλη επίδραση στον κόσμο, διατελώ…



EDWARD  A.  M I L N E

Ο μεγαλύτερος αστρονόμος της Αγγλίας.
Καθηγητής των Μαθηματικών στο Πανεπιστήμιο του Oxford. Μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας του Λονδίνου και της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας (Πρόεδρος 1943-45). Επίτιμο μέλος της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας και αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας των Επιστημών και Τεχνών της Βοστώνης. Ασχολείται με τα σοβαρώτερα αστρονομικά κοσμολογικά προβλήματα, που λύνει με τη βοήθεια της ανώτερης μαθηματικής ανάλυσης. Ατμόσφαιρα απλανών, ακτινοβολία, καινοφανείς αστέρες, καταγωγή και εξέλιξη αστέρων, διαστολή του σύμπαντος κλπ. είναι τα θέματα με τα οποία ασχολείται ο Milne, ο οποίος αποτελεί μια από τις μεγαλύτερες επιστημονικές αυθεντίες σ΄όλο τον κόσμο.


Πιστεύω, όπως και όσοι υπογράφουν τη Δήλωση, ότι δεν υπάρχει τίποτα στην επιστήμη που να είναι ασυμβίβαστο με την χριστιανική πίστη και ότι τα θεμέλια του πολιτισμού μας σχηματίζονται από χριστιανικές αξίες. Ιδιαίτερα η μελέτη του αστρονομικού σύμπαντος και ο κλάδος που ονομάζεται κοσμολογία συμβιβάζεται με την άποψη ή μάλλον σχεδόν οδηγεί στην άποψη, ότι το σύμπαν είναι σύστημα που δημιουργήθηκε στο χρόνο, σύστημα του οποίου η δημιουργία σημειώνει την αφετηρία του χρόνου, όπως τα άτομα τον αντιλαμβάνονται. Η δημιουργία προϋποθέτει Δημιουργό. Μπορούμε, σωστά, να ταυτίσουμε τον Δημιουργό του αστρονομικού σύμπαντος με τον Παντοδύναμο Θεό της χριστιανικής ομολογίας. Όλοι οι λαοί όλων των χωρών και όλων των θεολογικών απόψεων μπορούν να ενωθούν στην λατρεία του Θείου Άρχοντα του κόσμου.

Ο επιστήμονας δεν μπορεί να υποστηρίξει ότι οι μελέτες του περιλαμβάνουν όλη την ενέργεια της ύπαρξης. Υπάρχει εκείνο που ονομάζομε επιστημονικές αξίες. Υπάρχουν επίσης αξίες στην τέχνη και την ηθική. Ο επιστήμονας μπορεί να τις αναγνωρίσει χωρίς να θυσιάσει καμία από τις επιστημονικές αξίες. Πραγματικά οι τρεις αξίες του αγαθού, της αλήθειας και του ωραίου, αντιστοιχούν προς την ηθική, την επιστήμη και την τέχνη. Η μόνη γνωστή σε μας σύνθεση αυτών των τριών παραγόντων είναι εκείνη που παρέχεται από την χριστιανική πίστη με την υπάρχουσα διδασκαλία για την Θεότητα που μετέχει στην ανθρώπινη φύση. Η αδελφότητα των ανθρώπων αποκτά σημασία μόνο όταν τεθεί στο φως της πατρότητας του Θεού, και τις δυο αυτές πραγματικότητες μπορούμε να εκφράσωμε με όρους που αναφέρονται στον Θεό, τον Θεό της ειρήνης και τον Θεό δημιουργό.

Η φιλοσοφία είναι η κορώνα της επιστήμης. Και μόνον κάτω από το φως μιας ουσιώδους χριστιανικής φιλοσοφίας πιστεύω ότι υπάρχει ελπίδα για το μέλλον του πολιτισμού.



H. P.   N E W  S H O L M E

Ομότιμος Καθηγητής της Υγιεινής και της Δημόσιας Υγείας στο Πανεπιστήμιο του Birmingham. Μέλος του Βασιλικού Κολλεγίου της Ιατρικής, ασχολούμενος σε πολλά ζητήματα υγειονομικής φύσεως, ζητήματα που σχετίζονται με δημογραφικά και δημοσιονομικά προβλήματα. Συγγραφέας σπουδαιότατων έργων, όπως π.χ. των: «Health, Disease and Integration» και «Evolution and Redemption».


Ευχαριστώ για την επιστολή σας και για την ευκαιρία να διαβάσω την ωραία Δήλωση που απευθύνθηκε προς τον ελληνικό λαό από τη «Χριστιανική Ένωση Επιστημόνων». Αισθάνομαι ότι είναι προνόμιο για μένα να μπορώ να εκφράσω την ολόψυχη από μέρους μου έγκριση του περιεχομένου της.

Σημειώνω την ευπρόσδεκτη υπογράμμιση της ανάγκης όπως ο επιστήμονας εξετάζει το θέμα του κάτω από το φως της χριστιανικής πίστης και όπως το βλέπει στην αληθινή σχέση προς τις χριστιανικές αξίες. Αυτή η πίστη και αυτές οι αξίες μπορούν να τον βοηθήσουν για να διατηρεί τα προβλήματα της επιστήμης στην ορθή προοπτική προς τα ζητήματα της ανθρώπινης ζωής στο σύνολό της. Μπορεί να τον εμποδίσουν από το να κλίνει υπερβολικά προς την πλευρά του υλισμού και έτσι να γίνει δούλος του, όταν πνευματικές δηλώσεις, που πρέπει να ερμηνευθούν χριστιανικά, δεν λαμβάνονται υπ΄όψη και λησμονούνται.

Χαίρομαι ιδιαίτερα γιατί η Δήλωση τονίζει τη σπουδαιότητα της χριστιανικής μόρφωσης της νεολαίας. Η πολύ διαδεδομένη τάση προς την αποκλειστική κοσμική μόρφωση, χωρίς μόρφωση στην χριστιανική πίστη και τις χριστιανικές αρχές, είτε στο σχολείο είτε στην οικογένεια, οδηγεί σε πνευματικό λιμό, σε χρεωκοπημένο πολιτισμό και σε βαθειά ριζωμένη απογοήτευση, για την απαλλαγή από την οποία καταφεύγουν στον ένα ή τον άλλο από τους πολλούς καταστρεπτικούς δρόμους του αντιχριστιανικού πνεύματος, των οποίων έχουμε πάρει τόσο βασανιστική πείρα κατά τα τελευταία χρόνια στην Ευρώπη.

Από τα βάθη της καρδιάς μου εύχομαι κάθε αγαθό για την Ένωσή σας στην ευγενική υπεράσπιση των χριστιανικών ιδεωδών, καθώς βέβαια το ίδιο εύχομαι και για τον λαμπρό ελληνικό λαό σας για το θάρρος με το οποίο αντιμετωπίζει τις μεγάλες του δυσκολίες.



F. P I É C H A U D

Καθηγητής της Ιατρικής Σχολής στο Πανεπιστήμιο του Bordeaux.


Διάβασα με συγκίνηση την ωραία Δήλωσή σας. Πολλοί εδώ σκεπτόμαστε όπως εσείς, και είμαστε ενωμένοι μαζί σας. Θαυμάζομε ανέκαθεν τον ελληνικό λαό. Η Γαλλία, πάντοτε αγαπούσε ιδιαίτερα την Ελλάδα, καθώς και τα παιδιά της. Από την Ελλάδα και τα παιδιά της άντλησε πνεύμα και πολιτισμό και το πνεύμα αυτό η Καθολική Εκκλησία το υιοθέτησε και ο πολιτισμός μας ζυμώθηκε μαζί του. Δεν μπορούμε ν΄απαρνηθούμε το πνεύμα αυτό χωρίς κίνδυνο να χάσουμε τον πολιτισμό μας για πάντα. Το χάος, μέσα στο οποίο τραντάζεται ο ευρωπαϊκός πολιτισμός, προήλθε από αυτή τη λησμοσύνη και από αυτή την απάρνηση.

Εύχομαι να μπορέσωμε πολύ σύντομα να επανασυνδέσωμε τις σχέσεις μας για να αλληλοστηριζόμαστε, για να περισώσουμε ό,τι δεν χάθηκε και να ξεκινήσωμε εκ νέου για ένα πολιτισμό ανανεωμένο και βασισμένο πάντοτε πάνω στις αιώνιες αρχές τις οποίες μας εκληροδότησε ο Χριστός.



M A X   P L A N C K

Ο «θεμελιωτής της νεώτερης Φυσικής», Βραβείο Nobel.
Καθηγητής της Θεωρητικής Φυσικής στο Πανεπιστήμιο του Βερολίνου. Εισηγητής και θεμελιωτής της θεωρίας των Quanta. Εργάσθηκε ακόμα σε ζητήματα της Θερμοδυναμικής και της θεωρίας της Σχετικότητας, έδωσε πρωτοφανή ώθηση σ΄ολόκληρη την Φυσική και την Χημεία. Ασχολήθηκε από 30ετίας και με φιλοσοφικά και μεταφυσικά ζητήματα και συνέγραψε πάρα πολλά έργα. Μέλος της Πρωσσικής Ακαδημίας των Επιστημών, της Ακαδημίας των Παρισίων, του Λονδίνου κλπ. Απεβίωσε προσφάτως, την 4η Οκτωβρίου 1947, σε ηλικία 89 ετών. Για το έργο του Planck έχουν ήδη γράψει οι «Ακτίνες». Ας σημειωθεί ότι ο γιός του Erwin, όταν αποχώρησε από τη δημόσια υπηρεσία με την επικράτηση του Ναζισμού στη Γερμανία, συνελήφθη από την Γκεστάπο και θανατώθηκε μετά από βασανιστήρια, σαν συμμέτοχος στην συνωμοσία κατά του Χίτλερ.


Οπουδήποτε και οσονδήποτε βαθιά αν προσηλώσωμε τα βλέμματά μας, πουθενά δεν βρίσκομε καμία αντίφαση μεταξύ της θρησκείας και των φυσικών επιστημών. Αντίθετα μάλιστα, στα κρισιμώτερα ακριβώς σημεία βρίσκομε πλήρη συμφωνία. Θρησκεία και φυσικές επιστήμες δεν αποκλείουν η μία την άλλη, όπως φοβούνται μερικοί, αλλά αντίθετα συμπληρώνουν και καθορίζουν η μια την άλλη. Την πιο χειροπιαστή απόδειξη μας δίνει και κριτικά ακόμη εξεταζόμενο, το ιστορικό γεγονός ότι πάνω σ΄αυτό οι μεγαλύτεροι φυσιοδίφες όλων των εποχών, άνδρες όπως ο Kepler, ο Newton, o Leibniz, ήσαν εμποτισμένοι από βαθειά θρησκευτικότητα…

…Όσον αφορά τις δυσχέρειες τις οποίες συναντά ο άνθρωπος στη ζωή του, καμμία επιστήμη ή λογική δεν μπορεί να μας τις ερμηνεύσει και τις παρουσιάσει τόσο σαφώς όσο μας τις ζωγραφίζει ο Απόστολος Παύλος στις λέξεις: «τοις αγαπώσι τον Θεόν πάντα συνεργεί εις αγαθόν». Εκείνος που κατορθώνει να εξαρθεί μέχρι του ύψους αυτού του προορισμού του ανθρώπου και της αξίας της ζωής του, είναι ομολογουμένως ευτυχισμένος και αξιοζήλευτος.

Η νεώτερη Φυσική έχει τώρα μεγάλη εκτίμηση σ΄αυτή τη παλιά αλήθεια: Υπάρχουν πραγματικότητες που είναι ανεξάρτητες από τις αισθήσεις μας και υπάρχουν προβλήματα και επίμαχα ζητήματα για τα οποία οι πραγματικότητες αυτές έχουν για μας αξία πολύ μεγαλύτερη από όση έχει ο πλούσιος θησαυρός ολόκληρου του αισθητού σε μας κόσμου.



L. POUYANNE

Kαθηγητής της Ορθοπεδικής και Χειρουργικής στο Πανεπιστήμιο του Bordeaux.


Ένα από τα μέλη της Ένωσής σας μου είχε ήδη ανακοινώσει τη Δήλωση της Ένωσης προς τον ελληνικό λαό, και σας επαναλαμβάνω σήμερα πόσο με την ιδιότητά μου ως χριστιανού Γάλλου γιατρού είμαι τελείως σύμφωνος προς το περιεχόμενο της Δήλωσής σας.

Νομίζω ότι είναι απαραίτητο όπως όλοι οι χριστιανοί, που επιθυμούν να ζήσουν ειλικρινά την πίστη τους, αισθάνονται τους εαυτούς τους πάνω από τα όρια των εθνικοτήτων ή ακόμα και των διαφόρων θρησκευτικών ομολογιών, ενωμένους στο ιδεώδες που συνοψίζει το κείμενό σας.

Η κίνησή σας να είστε βέβαιοι, ότι δεν είναι μεμονωμένη. Ανταποκρίνεται σε μια ενστικτώδη τάση, που λίγο ή πολύ έχει εκδηλωθεί ανάλογα με τις χώρες, τάση που θα οδηγήσει αναμφίβολα μια μέρα όλους τους χριστιανούς να ενωθούν για να υπερασπίσουν ό,τι απομένει από ένα πολιτισμό και να τον κάνουν προ παντός να βαδίσει προς το ιδεώδες που μας δίδαξε ο Διδάσκαλός μας.



Sir DAVID ROSS

Πρόεδρος της Βρετανικής Ακαδημίας (1936-1940). Καθηγητής της Ηθικής Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Οξφόρδης, Πρόεδρος της Classical Association, Πρόεδρος της Aristotelian Society, Πρόεδρος του Βρετανικού Ινστιτούτου Φιλοσοφίας. Έχει ανακηρυχθεί επίτιμος διδάκτωρ πολλών Πανεπιστημίων και τιμηθεί με τα ανώτατα παράσημα της Βρετανικής Αυτοκρατορίας.


Σε απάντηση στην επιστολή σας επιθυμώ να πω ότι συμμερίζομαι πάρα πολύ το πνεύμα του Μηνύματος που η Ένωσή σας απηύθυνε στον ελληνικό λαό. Φρονώ ότι μόνο με την αποδοχή των ηθικών αρχών του Χριστιανισμού το έθνος σας, ή οποιοδήποτε άλλο έθνος, μπορεί να πετύχει την σωτηρία του, και σας εύχομαι επιτυχία στις προσπάθειές σας.



HENRY  N.  RUSSELL

Εκ των μεγαλυτέρων αστροφυσικών της Αμερικής. Καθηγητής της Αστρονομίας του Πανεπιστημίου του Princeton. Μέλος του επιστημονικού Συμβουλίου του Αστεροσκο-πείου του Όρους Wilson, της Εθνικής Ακαδημίας των Επιστημών (διετέλεσε πρόεδρος), της Αμερικανικής Ενώσεως δια την Προαγωγήν των Επιστημών, της Βασιλικής Ακαδημίας του Λονδίνου, της Ακαδημίας του Edinburgh, της Ακαδημίας των Επιστημών της Γαλλίας, της Βασιλικής Ακαδημίας του Βελγίου, της Αμερικανικής Φιλοσοφικής Εταιρείας, της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας του Λονδίνου κλπ. Το 1938, επισκέφθηκε την Ελλάδα, τα Αστεροσκοπεία Αθηνών και Πεντέλης, και μίλησε προς τους φοιτητές των Πανεπιστημίων Αθηνών και Θεσσαλονίκης.


Η Δήλωση της «Χριστιανικής Ενώσεως Επιστημόνων», που δημοσιεύθηκε στις «Ακτίνες» τα Χριστούγεννα του 1946, έχει την εγκάρδια και ενθουσιώδη υποστήριξή μου. Η υπογράμμιση της ζωτικής σπουδαιότητας των πνευματικών και ηθικών θεμελίων για την ανοικοδόμηση της κοινωνίας είναι εξ ολοκλήρου ορθή. Η διαπίστωση ότι η επιστήμη δεν διαψεύδει την χριστιανική πίστη είναι αληθινή και η με έμφαση βεβαίωση γι΄αυτό σήμερα είναι επίκαιρη και σπουδαία. Δεν υπάρχει καμία σχεδόν μεταβολή στην διατύπωση του κειμένου που θα μπορούσα να υποδείξω αν ήμουνα μέλος της επιτροπής που συνέταξε τη Δήλωση.



T.S.K.  SCOT - CRAIG

Καθηγητής της Φιλοσοφίας στο Dartmouth College του Ανόβερου, New Hampshire των Ηνωμένων Πολιτειών της Αμερικής.


Αποτελεί για μένα τιμή να συμμετέχω γενικά στη «Δήλωση». Καθόσον προχωρούμε στον εικοστό αιώνα γίνεται φανερό ότι το μεγαλύτερο μέρος της φιλοσοφίας των τελευταίων εκατονταετιών βασιζόταν σε αστήρικτες θεωρητικές αρχές. Η λάμψη τους βασίζεται μάλλον πάνω στην περιοχή της πρακτικής φιλοσοφίας, της όλης αποκάλυψης της τεχνικής, της μαθηματικής επιστήμης και της πολιτικής δημοκρατίας. Προσβλέπω προς την ημέρα όπου οι θεωρητικές αρχές της αιώνιας φιλοσοφίας θα ταυτίζονται με τις πρακτικές αρχές της σύγχρονης σκέψης, και οι δυο δε θα υπάρχουν με καρποφόρα ροπή προς εκείνα τα δόγματα και τις αρχές που προέρχονται από Εκείνον για τον οποίο ο δικός σας Μέγας Αθανάσιος μας εδίδαξε να λέμε: «ενηνθρώπησεν, ίνα ημείς θεωθώμεν».



F.J.M.  S T R A T T O N

Μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας του Λονδίνου και της Βρετανικής Ενώσεως για την Προαγωγή των Επιστημών. Καθηγητής της Αστροφυσικής (φυσικής του ηλίου) και διευθυντής του Αστεροσκοπείου του Πανεπιστημίου του Cambridge. Μέλος της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας και επί πολλά χρόνια γενικός γραμματέας της Διεθνούς Αστρονομικής Ενώσεως και του Διεθνούς Συμβουλίου των Επιστημονικών Ενώσεων.


Διάβασα με πολύ ενδιαφέρον και συμπάθεια την Δήλωση της «Χριστιανικής Ενώσεως Επιστημόνων».

Θα ήθελα να υποστηρίξω με πολλή δύναμη την άποψη ότι η τοποθέτηση αληθινών και αδιάσειστων πνευματικών θεμελίων έχει ζωτική σπουδαιότητα για τη ζωή του σύγχρονου ανθρώπου.

Ο χρυσός κανόνας πρέπει να εφαρμοσθεί στην νεώτερη ζωή, αν πρόκειται να επιζήσωμε.

Καίτοι εμείς εδώ πιθανόν να οδηγούμαστε προς τη θρησκεία με οδό που διαφέρει από εκείνη που ακολουθούν μερικοί Έλληνες φίλοι μας, εντούτοις νομίζω ότι η θρησκεία είναι βαθύτερη και πιο θεμελιώδης από τους επιφανειακούς φραγμούς που χωρίζουν τις Εκκλησίες και τα δόγματα, και ότι η αλήθεια βρίσκεται στο τέλος της οδού κάθε ερευνητή που ακολουθεί το φως όπως το βλέπει, και ότι η ανθρωπότητα τότε μόνο θα αποκτήσει ενότητα όταν όλοι οι άνθρωποι ενωθούν στην έρευνα εκείνου που βρίσκεται πέρα από τα τυχαία που συμβαίνουν και τα απατηλά φαινόμενα της υλικής ζωής.



GUSTAV  STROMBERG

Μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας της Σουηδίας. Εργάζεται από πολλά χρόνια στο Αστεροσκοπείο του Όρους Wilson της Καλιφόρνιας. Ειδικεύθηκε σε ζητήματα της Αστροφυσικής και κυρίως στις κινήσεις των απλανών και την περιστροφή του Γαλαξία. Είναι μέλος του Ινστιτούτου Carnegie της Washington, της Βασιλικής Αστρονομικής Εταιρείας του Λονδίνου,της Αμερικανικής Αστρονομικής Εταιρείας κλπ.


Επιδοκιμάζω πλήρως τις αρχές που διατυπώνονται στην Δήλωση σας και χαίρομαι να μαθαίνω ότι τόσοι πανεπιστημιακοί δάσκαλοι στην Ελλάδα αισθάνονται την ανάγκη της εφαρμογής της χριστιανικής ηθικής σε όλες τις ενέργειές μας.

Κατά τη μελέτη των φιλοσοφικών συμπερασμάτων της νεώτερης επιστήμης βρήκα ότι δεν υπάρχει αντίθεση μεταξύ επιστήμης και αληθινής θρησκείας. Πιστεύω στην ύπαρξη Παγκόσμιας Διάνοιας από την οποία οι εντυπώσεις μας, τα αισθήματά μας, η θέλησή μας και σκέψεις μας έχουν την τελευταία προέλευσή τους. Είναι ακόμη δυνατόν να δοθεί επιστημονική βάση στη πίστη περί αθανασίας της ανθρώπινης ψυχής. Η άποψη αυτή περιγράφεται σε ένα συμπλήρωμα του βιβλίου μου, που πρόκειται να εκδοθεί, «Οι Ερευνητές».



GEORGE   F.  T H O M A S

Καθηγητής της Φιλοσοφίας του Πανεπιστημίου του Princeton. Διετέλεσε καθηγητής της Φιλοσοφίας στο Πανεπιστήμιο της Β. Καρολίνας. Από το 1940 είναι καθηγητής της Φιλοσοφίας της Θρησκείας στο Πανεπιστήμιο του Princeton. Είναι μέλος της Αμερικανικής Φιλοσοφικής Εταιρείας.


Σας ευχαριστώ γιατί μου στείλατε τη Δήλωση της «Χριστιανικής Ενώσεως Επιστημόνων». Την διάβασα με μεγάλο ενδιαφέρον. Πιστεύω ότι ορθά η Δήλωση βεβαιώνει ότι η επιστημονική έρευνα βρίσκεται σε πλήρη αρμονία με την χριστιανική πίστη.

Πράγματι, είναι φανερό ότι ο Χριστιανισμός απαιτεί αφοσίωση προς την αλήθεια και ότι η αφοσίωση αυτή δεν θα επιζήσει της αποσύνθεσης της χριστιανικής πίστης. Επίσης οι αρχές της χριστιανικής ηθικής παρέχουν τη θεμελίωση κάθε δίκαιης κοινωνίας και γι΄αυτό είναι απαραίτητοι για την κοινωνική και οικονομική ανόρθωση.



SHERWOOD  TAYLOR

Διευθυντής του Μουσείου Φυσικής Ιστορίας της Οξφόρδης. Ήταν από πεποίθηση υλιστής, αποκρούοντας την πίστη στην ύπαρξη του Θεού. Όταν όμως το 1989 άρχισε την συλλογή υλικού για τη συγγραφή του βιβλίου του «The Century of Science» (ο αιώνας της επιστήμης) 1840-1940, όπου εκθέτει τα κατορθώματα του αιώνα των ανακαλύψεων, παρατήρησε ότι η υλική πρόοδος είχε σαν αντίκρυσμα την τρομακτική ηθική κατάπτωση της ανθρωπότητας. Ζητώντας τα αίτια της κατάστασης αυτής και τα μέσα της θεραπείας της, οδηγήθηκε στην αποδοχή της χριστιανικής αλήθειας.


Σας ευχαριστώ για το αντίτυπο της Δήλωσης, που αφορά την θρησκεία και επιστήμη που πήρα σήμερα. Θα ήθελα να εκφράσω την πλήρη συμφωνία μου με το περιεχόμενό της όπως και με το πνεύμα που ώθησε στην δημοσίευσή της.



GΕΟRGΕ  P. Τ Η Ο Μ S Ο Ν

Βραβείο Nobel (Φυσικής). Καθηγητής της Φυσικής στο Αυτοκρατορικό Κολλέγιο των Επιστημών και της «Τεχνολογίας» του Λονδίνου. Ασχολείται με προβλήματα της νεώτερης Φυσικής, ειδικά δε πειραματίζεται πάνω σε κρύσταλλα και μέταλλα και πήρε το βραβείο Nobel το 1937 «για την ανακάλυψη της παραθλάσεως του ηλεκτρονίου επί κρυστάλλων». Οι εργασίες του βαδίζουν παράλληλα με τις εργασίες του πιστού επίσης πατέρα του (βραβείο Nobel) και διάσημου Αμερικανού Φυσικού και Χριστιανού A.H. Compton (βραβείο Nobel). Είναι μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας του Λονδίνου και πολλών άλλων επιστημονικών Ενώσεων.


Με εξαιρετικό ενδιαφέρον διάβασα τη Δήλωση της «Χριστιανικής Ενώσεως Επιστημόνων» που μου στείλατε. Περιέχει μια καθαρώτατη και πολύτιμη έκθεση αληθειών, που συχνά αγνοούνται. Οι δυσκολίες της παρούσας εποχής οφείλονται στο ότι οι άνθρωποι προσπαθούν να ζήσουν χωρίς θρησκεία, και με αυτό τον τρόπο πέφτουν θύματα της απάτης των πολιτικών απόψεων των άκρων, που γεμίζουν το συναισθηματικό κενό που δημιουργείται από την απουσία θρησκευτικών πεποιθήσεων. Είναι πολύ λυπηρό ότι οι επιστημονικές αλήθειες χρησιμοποιήθηκαν στην προσπάθεια να δυσφημισθεί ο Χριστιανισμός. Δεν υπάρχει αντίθεση μεταξύ Χριστιανισμού και οποιουδήποτε από τα πορίσματα των φυσικών επιστημών. Ακομη και κατά την εποχή που η Φυσική ήταν ντετερμινιστική και μηχανιστική, άνδρες όπως ο Newton, o Faraday και o Maxwell δεν δυσκολεύτηκαν να συνδυάσουν τις επιστημονικές τους γνώσεις με μια βαθειά πίστη στον Χριστιανισμό. Τώρα, που οι φυσικοί νόμοι κατάντησαν, κατά το μεγαλύτερο μέρος, να θεωρούνται διαπιστώσεις πιθανοτήτων και δεν δίνεται πλέον πίστη στον άκαμπτο ντετερμινισμό, δικαιολογείται πολύ λιγώτερο ο ισχυρισμός ότι οι φυσικές επιστήμες είναι με οποιοδήποτε τρόπο αντίθετες προς τις ουσιώδεις αλήθειες του Χριστιανισμού. Έχει ύψιστη σπουδαιότητα για την ανάρρωση του κόσμου να αναγνωρισθεί από όλους η πραγματικότητα αυτή και συγχαίρω την Ένωσή σας γιατί με τόσο εύγλωττο τρόπο επιμένει σ΄αυτή τη Δήλωση.



SIGRID  UNDSET

Νορβηγίδα λογοτέχνης. Βραβείο Νόμπελ. Τα έργα της, η τριλογία «Χρηστίνα Λοβρανστάτερ» και η τετραλογία «Όλαφ Όντενσον» είναι γνωστότατα και έχουν μεταφρασθεί στις κυριότερες γλώσσες του κόσμου. Από τα τελευταία της είναι: «ο χέρσος κήπος», η «Ida Elisabeth», «Τα μακρύτερα χρόνια», «Η κόρη του Gumear», «Η πιστή γυναίκα» και ο «Σταθμός στο δρόμο». Οι «Ακτίνες» έχουν δημοσιεύσει ειδική μελέτη για το έργο της διάσημης Νορβηγίδας συγγραφέως (1946, σ. 239-42).


Είμαι τελείως σύμφωνη με τις ιδέες που εκφράζονται στη Δήλωσή σας προς τον Ελληνικό λαό τα Χριστούγεννα του 1946 και με χαρά εκθέτω την πεποίθησή μου ότι ακόμη και ο υλικός πολιτισμός του κόσμου, πόσο δε μάλλον οι πνευματικές αξίες του Ευρωπαϊκού πολιτισμού, δεν μπορούν να διασωθούν αν τα έθνη φύγουν από τον Χριστιανισμό.



Α. R O L L I E R

Επίτιμος καθηγητής της Ιατρικής στο Πανεπιστήμιο της Λωζάνης. Αντεπιστέλλον μέλος της Ακαδημίας των Επιστημών των Παρισίων.


Σας ευχαριστώ γιατί μου αποστείλατε το κείμενο της Δήλωσης που συνοδεύει τη Διακήρυξη της Ενώσεώς σας προς τον ελληνικό λαό.

Την επιδοκιμάζω σε όλα τα σημεία και σας συγχαίρω εγκάρδια γιατί συμμερίζομαι πλήρως την πεποίθησή σας ότι το μέλλον της ανθρωπότητας εξαρτάται από τις πνευματικές βάσεις πάνω στις οποίες ο άνθρωπος πρέπει να βασίσει τη ζωή του και τις οποίες μόνο ο Χριστιανισμός μπορεί να εξασφαλίσει. Χωρίς αυτές ο κόσμος βαδίζει πάντοτε προς την χρεωκοπία. Απόδειξη η σημερινή αναρχία.



Sir EDMUND  WHITTAKER

Μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας του Λονδίνου. Καθηγητής των μαθηματικών, μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας του Edinburgh (πρόεδρος 1934-44). Ασχολήθηκε με πολλά μαθηματικά και κοσμογονικά θέματα και εξελέγη επίτιμος διδάκτωρ πέντε αγγλικών και αμερικανικών Πανεπιστημίων. Είναι αντεπιστέλλον μέλος της Βασιλικής Ακαδημίας της Ρώμης, της Βασιλικής Ακαδημίας του Βελγίου, της Εθνικής Ακαδημίας της Lima, της Αμερικανικής Φιλοσοφικής Εταιρείας και άλλων Εταιρειών. Τιμήθηκε με πολλά βραβεία και μετάλλια.


Σας ευχαριστώ για το αντίγραφο της Δήλωσης της «Χριστιανικής Ένωσης Επιστημόνων», που έλαβα σήμερα. Το διάβασα με μεγάλη ευχαρίστηση και θέλω να σας διαβεβαιώσω για την θερμότατη συμμετοχή μου.

Σας αποστέλλω συστημένο αντίτυπο βιβλίου με τον τίτλο «Χώρος και Πνεύμα», που δημοσίευσα φέτος.